Երեխան լաց է լինում, որովհետև քնել չի ուզում, իսկ նրա երիտասարդ մայրիկը չափազանց շատ է ուզում, որ նա վերջապես քնի, որովհետև արդեն 3-րդ օրն է իր հեռուսատսերիալը չի դիտել ու հիմա գոնե կարող է գիշերային կրկնությանը հասցնել: Ու թեկուզ դա վաղուց հնացած տարբերակ է համարում, բայց որոշում է դրան էլ դիմել ու սկսում է հեքիաթ պատմել, երեխան մեծ-մեծ բացում է աչքերը, զարմացած լսում, հետո սկսում ինչուների տարափ տեղալ, որոնց նրա մայրիկը մի կերպ է կարողանում պատասխանել: Հերթական հարցը տալուց հետո նա հոգնած փակում է աչքերը ու պատասխանն արդեն երազում է տեսնում, իսկ մայրիկը շտապում է հեռուստացույցի մոտ և ճանապարհին մտածում, թե որքան լավ կլիներ, որ այն ժամանակ, երբ ինքը կույր աղիքի վիրահատությունից հետո պառկած էր հիվանդանոցում ու դեռ «նառկոզից» դուրս չէր եկել, հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկը համբուրեր իրեն ու հաներ «նառկոզից», հիվանդանոցի կախարդանքն անհետանար ու ինքը հիմա բժիշկ-արքայազնի հետ հեռու-հեռու լիներ և ոչ թե վարձու բնակարանում «սմենի» գնացած Խաչիկին սպասեր:
Բայց մինչև նրա երևակայության մեջ հեքիաթը կավարտվի, սկսվում ` իր հեքիաթը` հեռուստասերիալը ու նա մոռանում է իր ստեղծագործության մասին, և այն իր երազում արդեն նրա երեխան է շարունակում` իհարկե բոլորովին այլ մեկնաբանությամբ:
Բայց մինչև նրա երևակայության մեջ հեքիաթը կավարտվի, սկսվում ` իր հեքիաթը` հեռուստասերիալը ու նա մոռանում է իր ստեղծագործության մասին, և այն իր երազում արդեն նրա երեխան է շարունակում` իհարկե բոլորովին այլ մեկնաբանությամբ:
Իսկ հազարավոր կիկիլոմետրեր հեռու` մի կինոստուդիայում, ռեժիսորներն ու սցենարիստները մի նոր խելքին մոտիկ մուլտֆիլմի կամ ֆիլմի սյուժե չկարողանալով գտնել, որոշում են Սպիտակաձյունիկին տեղափոխել 21-րդ դար կամ էլ բարի փերուն դարձնել միայնակ սրտեր միավորող գործակալության տնօրեն: Ի դեպ, ոստիկաններն էլ հեքիաթներում կարող են շատ հետաքրքիր փաստեր գտնել: Եթե դիտենք նրանց տեսանկյունից, ապա կարող ենք Գնդիկ Բոքոնիկին թափառաշրջիկ համարել, իսկ արջի գլխին «օյիններ սարքող» Մաշային էլ մեղադրել խուլիգանության մեջ:
Հեքիաթն էլ բոլորի նման ուզում է քայլել ժամանակին համընթաց ու տեաղվորվել 3-րդ հազարմյակի վազքի մեջ. Փոփոխվում է, դառնում է ավելի ժամանակակից: Հեքիաթը չափազանց հետաքրքիր, առաձգական, հարմարվող, փոփոխվող ու անսահման ազատություն տվող երևույթ է: Դպրոցական երեխան կարող է շարադրություն գրել իր և հեքիաթի մի հերոսի մասին, երիտասարդներն ու մեծահասակներն իրենց ողջ կյանքը կարող են նմանեցնել այս կամ այն հեքիաթին: Հեքիաթի մեջ կարող են մտնել բոլորը, հեքիաթի հերոսները կարող են դուրս գալ հեքիաթի միջից ու հայտնվել իրական կամ երևակայական կյանքում: Չմոռանանք նաև, որ խելագարների մեջ էլ քիչ չեն մարդիկ, ովքեր իրենց որևէ հեքիաթի հերոս են համարում:
Եվ հոգեբանության մեջ էլ գոյություն ունի մի ուղղություն, որ կոչվում է հեքիաթաթերապիա. Մարդիկ իրենց ողջ կյանքը հեքիաթի են վերափոխում, ավելացնում դրական հերոսների, փոխում դեպքերի շրջադարձը, հեշտությամբ հաղթանակի ու հաջողության հասնում և այլն և այս ամենը դրական անդրադարձ է ունենում նրանց հոգեվիճակի վրա: Եվ այսպես, հեքիաթների հետ խաղալ ստացվում է, որ կարող են բոլորը, երեխաները, մեծահասակները, անգամ հոգեկան խնդիրներ ունեցող մարդիկ:
Իսկ ինչ է լինում, երբ բոլորին հայտնի հեքիաթները կամ հեքիաթների հերոսները հայտնվում են գրողների ձեռքի տակ: Իհարկե կարող ենք այստեղ հիշել այն, որ ըստ Ֆրոյդի տեսության ստեղծագործական պրոցեսը շատ նման է այն ամենին, ինչ տեղի է ունենում հոգեկան խանգարում ունեցող մարդու ուղեղում, բայց այդ հարցի վրա կանգ չենք առնի, այլ կփորձենք հեքիաթների նորովի մեկնաբանությունները դիտել ավելի մասնավոր օրինակների վրա:
Կդիտարկենք երկու օրինակ, մեկը` հայկական (http://aleksanyan.blogspot.com/2011/05/blog-post_9802.html), մյուսը` եվրոպական (http://aleksanyan.blogspot.com/2011/05/blog-post.html և http://aleksanyan.blogspot.com/2011/05/blog-post_4249.html): Գնացինք...
Անահիտ Ալեքսանյան
0 Մեկնաբանություն: